Nguyên tắc tổ chức Điều tra hình sự là gì? Người làm công tác Điều tra hình sự được hưởng những chế độ, chính sách nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi muốn tìm hiểu nguyên tắc tổ chức điều tra hình sự là gì? Những chế độ và chính sách nào được áp dụng cho người làm công tác điều tra hình sự?

Trả lời:

1.Nguyên tắc tổ chức Điều tra hình sự là gì?

Theo Điều 3 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 được quy định rõ những nguyên tắc như sau:

“Điều 3. Nguyên tắc tổ chức Điều tra hình sự

1. Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật.

2. Bảo đảm sự chỉ đạo, chỉ huy tập trung thống nhất, hiệu lực, hiệu quả; phân công, phân cấp rành mạch, chuyên sâu, tránh chồng chéo và được kiểm soát chặt chẽ; Điều tra kịp thời, nhanh chóng, chính xác, khách quan, toàn diện, đầy đủ, không để lọt tội phạm và không làm oan người vô tội.

3. Cơ quan Điều tra cấp dưới chịu sự hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ của Cơ quan Điều tra cấp trên; cá nhân chịu trách nhiệm trước cấp trên và trước pháp luật về hành vi, quyết định của mình.

4. Chỉ cơ quan, người có thẩm quyền quy định trong Luật này mới được tiến hành hoạt động điều tra hình sự.”

2. Người làm công tác Điều tra hình sự được hưởng những chế độ, chính sách nào?

Căn cứ Điều 60 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 thì người làm công tác Điều tra hình sự được hưởng những chế độ, chính sách sau:

“Điều 60. Chế độ, chính sách đối với người làm công tác Điều tra hình sự

1. Sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ Quân đội nhân dân công tác trong các cơ quan Điều tra được phong, thăng cấp bậc hàm lực lượng vũ trang nhân dân và hưởng chế độ, chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật.

2. Cán bộ, công chức công tác tại Cơ quan Điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao được hưởng chế độ, chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật.

3. Điều tra viên, Cán bộ điều tra được hưởng lương, phụ cấp và các chế độ, chính sách, quyền lợi khác theo quy định của pháp luật.

4. Trong công tác Điều tra hình sự, tập thể, cá nhân có thành tích thì được khen thưởng, bị thiệt hại về tài sản thì được đền bù; cá nhân bị tổn hại về danh dự thì được khôi phục, thiệt hại về tính mạng, sức khỏe thì được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.”

3. Việc bảo đảm cơ sở vật chất phục vụ hoạt động Điều tra hình sự được quy định thế nào?

Cơ sở vật chất phục vụ hoạt động Điều tra hình sự được bảo đảm theo quy định tại Điều 62 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 như sau:

“Điều 62. Bảo đảm cơ sở vật chất phục vụ hoạt động Điều tra hình sự

1. Căn cứ yêu cầu công tác Điều tra hình sự, địa bàn hoạt động và Điều kiện kinh tế - xã hội, Nhà nước bảo đảm cơ sở vật chất của Cơ quan Điều tra gồm có đất đai, trụ sở, công trình; trang thiết bị, công cụ hỗ trợ, phương tiện giao thông, thông tin liên lạc, kỹ thuật nghiệp vụ và các Điều kiện vật chất, kỹ thuật khác, nhất là đối với Cơ quan Điều tra đóng ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, địa bàn trọng yếu về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

Việc trang bị, quản lý sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ.

2. Trong trường hợp cấp thiết, để ngăn chặn hành động phạm tội, đuổi bắt người phạm tội, cấp cứu người bị nạn, Điều tra viên được huy động, sử dụng phương tiện giao thông, thông tin liên lạc của cơ quan, tổ chức và cá nhân, kể cả những người Điều khiển phương tiện ấy, trừ phương tiện của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế và của những người được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao hoặc lãnh sự và phải hoàn trả ngay khi tình huống cấp thiết không còn; trường hợp xảy ra thiệt hại thì Cơ quan Điều tra có trách nhiệm bồi thường theo quy định của pháp luật.”

Theo quy định hiện hành, Nhà nước đảm bảo cơ sở vật chất cho cơ quan điều tra hình sự phù hợp với yêu cầu công tác, địa bàn hoạt động và điều kiện kinh tế - xã hội. Cơ sở vật chất bao gồm đất đai, trụ sở, công trình, trang thiết bị, công cụ hỗ trợ, phương tiện giao thông, thông tin liên lạc, kỹ thuật nghiệp vụ và các điều kiện vật chất, kỹ thuật khác. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các cơ quan điều tra đóng ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, cũng như địa bàn trọng yếu về an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội.

4. Kinh phí cho hoạt động Điều tra hình sự được trích từ đâu?

Việc bảo đảm kinh phí cho hoạt động Điều tra hình sự được quy định tại Điều 63 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 như sau:

“Điều 63. Bảo đảm kinh phí cho hoạt động Điều tra hình sự

Nhà nước bảo đảm kinh phí cho hoạt động Điều tra hình sự. Việc lập dự toán, sử dụng và quyết toán kinh phí cho hoạt động Điều tra hình sự được thực hiện theo Luật ngân sách nhà nước.”

Như vậy, kinh phí cho hoạt động điều tra hình sự được Nhà nước bảo đảm để đảm bảo hiệu quả công tác điều tra. Điều này bao gồm việc cung cấp nguồn tài chính cần thiết cho các hoạt động liên quan, từ việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, đến việc chi trả các chi phí liên quan đến công tác điều tra.

Lưu ý rằng việc lập dự toán, sử dụng và quyết toán kinh phí cho hoạt động điều tra hình sự phải được thực hiện theo các quy định của Luật Ngân sách Nhà nước. Điều này đảm bảo rằng tất cả các khoản chi tiêu đều được thực hiện đúng quy định pháp luật, minh bạch và hiệu quả, đồng thời đáp ứng các yêu cầu về quản lý tài chính công.

Trân trọng./.