Làm sao để phân biệt tội giết người với tội vô ý làm chết người?
Luật sư cho tôi hỏi: Làm sao để phân biệt tội giết người với tội vô ý làm chết người theo quy định của pháp luật?
MỤC LỤC
1. Tội giết người được pháp luật quy định như thế nào?
2. Tội vô ý làm chết ngườiđược pháp luật quy định như thế nào?
3. Phân biệt tội giết người với tội vô ý làm chết người?
Trả lời:
1. Tội giết người được pháp luật quy định như thế nào?
Tội giết người được quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
‘‘Điều 123. Tội giết người
1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Giết 02 người trở lên;
b) Giết người dưới 16 tuổi;
c) Giết phụ nữ mà biết là có thai;
d) Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
đ) Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
g) Để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác;
h) Để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân;
i) Thực hiện tội phạm một cách man rợ;
k) Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp;
l) Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người;
m) Thuê giết người hoặc giết người thuê;
n) Có tính chất côn đồ;
o) Có tổ chức;
p) Tái phạm nguy hiểm;
q) Vì động cơ đê hèn.
2. Phạm tội không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.”
Tội giết người thuộc nhóm tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của con người.
2. Tội vô ý làm chết người được pháp luật quy định như thế nào?
Tội vô ý làm chết người được quy định tại Điều 128 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
“Điều 128. Tội vô ý làm chết người
1. Người nào vô ý làm chết người, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.”
Tội vô ý làm chết người cũng thuộc nhóm tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của con người.
3. Phân biệt tội giết người với tội vô ý làm chết người?
| Tội giết người | Tội vô ý làm chết người |
Mặt khách thể | Mặt khách thể của tội giết người là hành vi xâm phạm đến mối quan hệ liên quan đến tính mạng của con người được pháp luật hình sự bảo vệ; quyền được sống của con người được pháp luật bảo vệ. | Khách thể của tội vô ý làm chết người là quan hệ nhân thân mà nội dung là quyền sống của con người. Đối tượng tác động của tội phạm ở đây là con người. |
Mặt chủ thể | Căn cứ Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định tuổi chịu trách nhiệm của tội giết người là người từ đủ 14 tuổi trở lên. | Chủ thể là người năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi là từ 16 tuổi trở lên. Theo quy định tại Điều 12 thì độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự đó là người từ đủ từ 16.
|
Mặt khách quan | Mặt khách quan của tội giết người là những hành vi tước đoạt trái pháp luật tính mạng của người khác. Hành vi tước đoạt tính mạng của người khác được hiểu là hành vi có khả năng gây ra cái chết cho con người, chấm dứt sự sống của họ. Hành vi này có thể được thực hiện bằng nhiều phương thức, thủ đoạn khác nhau như: dùng hung khí tấn công, sử dụng chất độc, đẩy nạn nhân xuống vực sâu, v.v. | Hành vi vô ý làm chết người được thể hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động. Hậu quả chết người là dấu hiệu bắt buộc đối với tội vô ý làm chết người. |
Mặt chủ quan | Mặt chủ quan của tội giết người là lỗi cố ý, bao gồm: cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. - Cố ý trực tiếp: + Mong muốn người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây ra cái chết cho người khác và mong muốn hậu quả đó xảy ra. + Thấy trước người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây ra cái chết cho người khác và thấy trước hậu quả đó xảy ra. - Cố ý gián tiếp: + Biết người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây ra cái chết cho người khác, nhưng không mong muốn hậu quả đó xảy ra. + Để mặc người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây ra cái chết cho người khác, nhưng vẫn để mặc cho hậu quả đó xảy ra. + Chấp nhận người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây ra cái chết cho người khác và chấp nhận hậu quả đó xảy ra. | Người thực hiện hành vi phạm tội dưới lỗi vô ý bao gồm: vô ý do cẩu thả hoặc vô ý do quá tự tin. + Làm chết người do vô ý vì quá tự tin là trường hợp người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được (khoản 1 Điều 11 BLHS). + Làm chết người do lỗi vô ý do cẩu thả là trường hợp người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó. (khoản 2 Điều 11 BLHS). |
Có thể thấy điểm khác nhau cơ bản nhất giữa để phân biệt tội giết người với tội vô ý làm chết người là yếu tố lỗi ở mặt chút quan.
Mặc dù cả hai tội này đều cấu thành vật chất nhưng tội giết người là lỗi cố ý, bao gồm lỗi cố ý trực tiếp hoặc lỗi cố ý gián tiếp. Tội vô ý làm chết người là lỗi vô ý, bao gồm cả lỗi vô ý do cẩu thả hoặc lỗi vô ý do quá tự tin.
Trân trọng./.
