Người vợ có quyền thay đổi nội dung di chúc do người chồng đã lập không?

Luật sư cho tôi hỏi: Nếu chồng lập di chúc nhưng tài sản là tài sản chung vợ chồng, người vợ có thể thay đổi phần di chúc liên quan đến tài sản của mình không?

MỤC LỤC

1. Chủ thể có quyền thay đổi nội dung di chúc

2. Các điều kiện để di chúc có giá trị pháp lý

3. Vợ có quyền thay đổi nội dung di chúc của chồng để lại không

Trả lời:

1. Chủ thể có quyền thay đổi nội dung di chúc

Căn cứ theo Điều 640 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

“Điều 640. Sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc

1. Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc đã lập vào bất cứ lúc nào.

2. Trường hợp người lập di chúc bổ sung di chúc thì di chúc đã lập và phần bổ sung có hiệu lực pháp luật như nhau; nếu một phần của di chúc đã lập và phần bổ sung mâu thuẫn nhau thì chỉ phần bổ sung có hiệu lực pháp luật.

3. Trường hợp người lập di chúc thay thế di chúc bằng di chúc mới thì di chúc trước bị hủy bỏ.”

2. Các điều kiện để di chúc có giá trị pháp lý

Di chúc hợp pháp theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 sẽ cần phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

“Điều 630. Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.”

Di chúc bằng văn bản mà không có công chứng, chứng thực vẫn được coi là hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện nêu trên. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng. Ngoài ra, nếu người lập di chúc bị hạn chế về thể chất hoặc không biết chữ thì di chúc phải được người là chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

3. Vợ có quyền thay đổi nội dung di chúc của chồng để lại không

Trường hợp di chúc riêng của chồng

 Trong trường hợp di chúc được lập bởi người chồng để quyết định phân chia tài sản sau khi người chồng qua đời. Căn cứ theo Điều 640 Bộ luật Dân sự 2015 thì chỉ người chồng có quyền thay đổi di chúc này. Vì vậy, người vợ không có quyền thay đổi di chúc riêng của chồng trong mọi trường hợp.

Trường hợp di chúc chung của vợ chồng

 Căn cứ theo Điều 664 Bộ luật Dân sự 2005 (đã hết hiệu lực) quy định rằng vợ có thể thay đổi di chúc chung của vợ chồng bất cứ lúc nào. Đồng thời, việc thay đổi này phải có sự đồng ý của chồng. Nếu người chồng đã chết thì người vợ chỉ có thể thay đổi di chúc liên quan đến phần tài sản của mình. Bộ luật Dân sự 2015 hiện hành đã lược bỏ điều khoản này, đồng thời cũng không đề cập đến vấn đề di chúc chung của vợ chồng. Có thể thấy pháp luật hiện hành không quy định cụ thể vấn đề này nhưng không có quy định cấm việc vợ chồng hình thành một bản di chúc chung.

Dù vậy, về nguyên tắc, theo quy định hiện nay, người lập di chúc cũng chỉ được thay đổi, bổ sung, sửa chữa… những nội dung liên quan đến phần tài sản của mình.

Nói tóm lại, vợ không có quyền thay đổi di chúc của chồng dù là di chúc riêng hay di chúc chung vợ, chồng.

Người vợ không thể tự ý thay đổi nội dung di chúc do chồng lập. Tuy nhiên, nếu tài sản trong di chúc là tài sản chung vợ chồng, chồng chỉ có quyền định đoạt phần tài sản thuộc sở hữu của mình. Người vợ vẫn có quyền quyết định đối với phần tài sản của mình và có thể yêu cầu chia tài sản chung theo quy định pháp luật. Nếu di chúc vi phạm quyền lợi hợp pháp của vợ, bà có thể yêu cầu tòa án xem xét.

Trân trọng./.