TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ AN TOÀN VẬN HÀNH CÔNG TRÌNH ĐIỆN LỰC

(Theo Điều 314 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017)

1. Giải thích từ ngữ

Vi phạm quy định về an toàn vận hành công trình điện lực được hiểu là hành vi cho phép xây nhà, công trình hoặc tự ý xây nhà, công trình trong phạm vi hành lang an toàn của công trình điện lực; gây nổ, gây cháy, đốt rừng làm nương rẫy, trồng cây, làm đổ cây ảnh hưởng đến an toàn vận hành công trình điện lực; đào hố, đóng cọc, xây nhà trong hành lang bảo vệ đường cáp điện ngầm; thả neo tàu, thuyền trong hành lang bảo vệ đường cáp điện ngầm đặt ở lòng sông, lòng biển đã có thông báo hoặc biển báo; lắp các thiết bị điện hoặc thi công đường điện không bảo đảm an toàn hoặc các hành vi khác gây mất an toàn vận hành công trình điện lực.

2. Tội danh

Điều 314. Tội vi phạm quy định về an toàn vận hành công trình điện lực

1. Người nào cho phép xây nhà, công trình hoặc tự ý xây nhà, công trình trong phạm vi hành lang an toàn của công trình điện lực; gây nổ, gây cháy, đốt rừng làm nương rẫy, trồng cây, làm đổ cây ảnh hưởng đến an toàn vận hành công trình điện lực; đào hố, đóng cọc, xây nhà trong hành lang bảo vệ đường cáp điện ngầm; thả neo tàu, thuyền trong hành lang bảo vệ đường cáp điện ngầm đặt ở lòng sông, lòng biển đã có thông báo hoặc biển báo; lắp các thiết bị điện hoặc thi công đường điện không bảo đảm an toàn hoặc các hành vi khác gây mất an toàn vận hành công trình điện lực theo quy định của pháp luật thuộc một trong các trường hợp sau đây hoặc đã bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Làm chết 02 người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 năm đến 10 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

4. Vi phạm quy định về an toàn vận hành công trình điện lực trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại một trong các điểm a, b và c khoản 3 Điều này nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội phạm này là:

  • Quan hệ xã hội liên quan đến an toàn vận hành công trình điện lực: Tội phạm này xâm phạm đến các quy định nhằm bảo đảm an toàn trong việc vận hành công trình điện lực, bao gồm bảo vệ sức khỏe, tính mạng của con người và bảo vệ tài sản.
  • Sức khỏe và tính mạng con người: Vi phạm quy định về an toàn vận hành công trình điện lực có thể gây ra nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe và tính mạng của công nhân, người dân và những người liên quan.
  • Tài sản và môi trường: Vi phạm có thể dẫn đến thiệt hại tài sản do sự cố điện lực, như cháy nổ hoặc hư hại thiết bị, cũng như ảnh hưởng đến môi trường nếu có sự cố liên quan đến công trình điện lực.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi phạm tội bao gồm:

  • Vi phạm quy định về an toàn trong vận hành công trình điện lực: Các hành vi như không tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật về vận hành, bảo trì hoặc kiểm tra định kỳ công trình điện lực, không thực hiện các biện pháp an toàn cần thiết khi làm việc với thiết bị điện lực.
  • Không thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn: Ví dụ, không trang bị thiết bị bảo hộ cho nhân viên, không đào tạo công nhân về an toàn lao động, hoặc không thực hiện các biện pháp ngăn ngừa sự cố trong quá trình vận hành.

Hậu quả có thể xảy ra bao gồm:

  • Thiệt hại về sức khỏe và tính mạng: Nguy cơ thương vong, chấn thương hoặc tử vong do sự cố điện lực gây ra.
  • Thiệt hại tài sản: Hư hại hoặc mất mát tài sản do sự cố như cháy nổ, hỏng hóc thiết bị điện lực.
  • Ô nhiễm môi trường: Nếu sự cố điện lực ảnh hưởng đến môi trường, ví dụ, khi xảy ra cháy nổ có thể dẫn đến ô nhiễm không khí hoặc đất.

Cần chứng minh rằng hành vi vi phạm quy định về an toàn vận hành công trình điện lực đã dẫn đến các hậu quả cụ thể như thiệt hại sức khỏe, tài sản, hoặc môi trường. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và các hậu quả phải được làm rõ trong quá trình điều tra và xét xử.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi trong tội phạm này có thể là:

  • Lỗi cố ý: Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là vi phạm quy định pháp luật về an toàn nhưng vẫn thực hiện. Ví dụ, một người quản lý công trình điện lực biết rõ quy định về bảo trì thiết bị nhưng vẫn không thực hiện để tiết kiệm chi phí.
  • Lỗi vô ý: Người phạm tội không nhận thức được hành vi của mình là vi phạm pháp luật hoặc không dự đoán được hậu quả của hành vi. Ví dụ, một công nhân không biết rằng việc không tuân thủ các quy định về an toàn khi làm việc với thiết bị điện có thể gây ra sự cố nghiêm trọng.

Động cơ có thể bao gồm:

  • Lợi ích kinh tế: Ví dụ, tiết kiệm chi phí bảo trì hoặc giảm chi phí đầu tư vào các biện pháp an toàn.
  • Thiếu trách nhiệm hoặc chủ quan: Động cơ có thể là do thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện quy định hoặc sự chủ quan trong việc đánh giá mức độ rủi ro.

Mục đích của hành vi phạm tội có thể bao gồm:

  • Tránh các quy định pháp luật: Ví dụ, để giảm chi phí hoặc thời gian trong quá trình vận hành công trình điện lực.
  • Cẩu thả hoặc thiếu hiểu biết: Mục đích không phải là vi phạm pháp luật nhưng hành vi thiếu trách nhiệm hoặc không tuân thủ quy định có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng.

3.4. Chủ thể của tội phạm

  • Cá nhân phải từ đủ 16 tuổi trở lên mới chịu trách nhiệm hình sự về tội này.Cá nhân phải có đủ năng lực hành vi hình sự, tức là có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình.
  • Tổ chức: pháp nhân thương mại và các tổ chức khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi vi phạm quy định về an toàn vận hành công trình điện lực xảy ra trong quá trình hoạt động của tổ chức.

Trân trọng./.

Góp ý