1. Giải thích từ ngữ
Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản được hiểu là hành vi của cá nhân hoặc tổ chức thực hiện hoặc tham gia vào quá trình bán đấu giá tài sản mà không tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động này, từ đó gây thiệt hại cho bên bán, bên mua hoặc các bên liên quan khác.
2. Tội danh
“Điều 218. Tội vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho người khác từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:
a) Lập danh sách khống về người đăng ký mua tài sản bán đấu giá;
b) Lập hồ sơ khống, hồ sơ giả tham gia hoạt động bán đấu giá tài sản;
c) Thông đồng dìm giá hoặc nâng giá trong hoạt động bán đấu giá tài sản.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Có tổ chức;
b) Thu lợi bất chính 200.000.000 đồng trở lên;
c) Gây thiệt hại cho người khác 300.000.000 đồng trở lên;
d) Phạm tội 02 lần trở lên;
đ) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Tội vi phạm quy định về hoạt động đấu giá tài sản xâm phạm các quy định của Nhà nước về quản lý hoạt động bán đấu giá tài sản.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi cụ thể liên quan đến vi phạm quy định về hoạt động đấu giá tài sản bao gồm:
- Tổ chức bán đấu giá trái phép:
+ Không có giấy phép hoặc không đủ điều kiện:Cá nhân hoặc tổ chức thực hiện hoạt động bán đấu giá tài sản mà không có giấy phép hoặc không đáp ứng các điều kiện pháp lý cần thiết.
Ví dụ: Một tổ chức bán đấu giá bất động sản mà không được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hoạt động đấu giá.
+ Không tuân thủ quy trình pháp lý:Thực hiện bán đấu giá mà không tuân thủ các quy trình, thủ tục pháp lý bắt buộc, chẳng hạn như không công khai thông tin về tài sản đấu giá, không thông báo đúng thời hạn hoặc không tổ chức đấu giá một cách công khai, minh bạch.
- Thông đồng, gian lận trong bán đấu giá:
+ Thông đồng với người tham gia đấu giá: Tổ chức hoặc cá nhân thực hiện hành vi thông đồng với một hoặc nhiều người tham gia đấu giá để thao túng giá cả, làm sai lệch kết quả đấu giá, từ đó gây thiệt hại cho các bên khác.
+ Gian lận trong quá trình đấu giá: Hành vi gian lận có thể bao gồm việc làm sai lệch hồ sơ, thông tin tài sản, hoặc lừa dối người tham gia đấu giá về tình trạng thực tế của tài sản để trục lợi.
- Cản trở, gây ảnh hưởng bất hợp pháp đến quá trình đấu giá:
+ Cản trở người tham gia đấu giá: Hành vi cản trở không cho người đủ điều kiện tham gia đấu giá, hoặc dùng các thủ đoạn để loại bỏ các đối thủ cạnh tranh, từ đó gây ảnh hưởng xấu đến kết quả đấu giá.
Ví dụ: Sử dụng các biện pháp đe dọa hoặc hối lộ để ngăn cản những người khác tham gia đấu giá.
+ Ảnh hưởng đến quá trình đấu giá: Các hành vi như thay đổi kết quả đấu giá không công bằng, không công khai hoặc làm sai lệch biên bản đấu giá cũng bị xem là vi phạm pháp luật.
Mục đích và hậu quả của hành vi:
- Mục đích trục lợi: Các hành vi vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản thường nhằm mục đích trục lợi cá nhân hoặc tập thể, gây thiệt hại cho các bên tham gia đấu giá, bao gồm cả bên bán và bên mua.
- Gây thiệt hại tài chính:Những hành vi này có thể dẫn đến việc bán tài sản với giá thấp hơn giá trị thực, gây thiệt hại cho chủ sở hữu tài sản hoặc ngược lại, mua tài sản với giá quá cao so với giá trị thực gây thiệt hại cho người mua.
- Ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường: Vi phạm quy định về bán đấu giá tài sản làm giảm tính minh bạch và công bằng của thị trường, gây mất niềm tin của công chúng vào quy trình đấu giá.
Ví dụ minh họa: Một đấu giá viên thông đồng với một người tham gia đấu giá để loại bỏ các đối thủ khác, bằng cách cung cấp thông tin sai lệch về tình trạng tài sản và tạo điều kiện cho người tham gia này mua tài sản với giá thấp hơn giá trị thực. Sau đó, người này bán lại tài sản với giá cao hơn, thu lợi bất chính.
Lưu ý: Người thực hiện một trong các hành vi trên chỉ bị coi là phạm tội nếu thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc gây thiệt hại cho người khác từ 50.000.000 đồng trở lên.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản được thực hiện với lỗi cố ý.
3.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này có thể là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên theo Điều 12 Bộ luật Hình sự và có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự theo Điều 21 Bộ luật Hình sự.
Trân trọng./.