1. Giải thích từ ngữ
Cố ý bỏ thương binh, tử sỹ hoặc không chăm sóc, cứu chữa thương binh được hiểu là hành vi của người có trách nhiệm mà cố ý bỏ thương binh, tử sĩ tại trận địa hoặc không chăm sóc, cứu chữa thương binh dẫn đến không tìm thấy thương binh, tử sỹ hoặc thương binh bị chết.
2. Tội danh
“Điều 417. Tội cố ý bỏ thương binh, tử sỹ hoặc không chăm sóc, cứu chữa thương binh
1. Người nào có trách nhiệm mà cố ý bỏ thương binh, tử sĩ tại trận địa hoặc không chăm sóc, cứu chữa thương binh dẫn đến không tìm thấy thương binh, tử sỹ hoặc thương binh bị chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
b) Đối với 02 thương binh hoặc 02 tử sỹ trở lên.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Tội cố ý bỏ thương binh, tử sỹ hoặc không chăm sóc, cứu chữa thương binh không chỉ xâm phạm chính sách đối với thương binh, liệt sĩ -một trong những chính sách xã hội vô cùng quan trọng của Đảng và Nhà nước ta, xâm phạm kỷ luật chiến trường, mà còn trực tiếp xâm phạm tính mạng, sức khoẻ của thương binh, tử sỹ.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi phạm tội:
- Cố ý bỏ thương binh hoặc tử sĩ: Đây là hành vi có chủ ý không thực hiện nghĩa vụ hoặc trách nhiệm đối với những người đã bị thương hoặc hy sinh trong quá trình phục vụ, chẳng hạn như từ chối hoặc không thực hiện các biện pháp cần thiết để chăm sóc, cứu chữa họ.
- Không chăm sóc hoặc cứu chữa thương binh: Hành vi này bao gồm việc không cung cấp sự chăm sóc y tế, không thực hiện các biện pháp cứu chữa, hoặc không quan tâm đến nhu cầu và điều kiện của thương binh. Điều này có thể là do thiếu trách nhiệm, cẩu thả hoặc từ chối hỗ trợ cần thiết.
Việc không chăm sóc hoặc cứu chữa có thể dẫn đến sự xấu đi của tình trạng sức khỏe của thương binh, làm tăng mức độ nghiêm trọng của vết thương hoặc bệnh tật, thậm chí có thể dẫn đến tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời. Bên cạnh đó có thể dẫn đến tổn thất về sinh mạng hoặc sức khỏe của thương binh, gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho họ.
Tình trạng bị bỏ rơi hoặc không được chăm sóc có thể gây ra cảm giác bị bỏ rơi, thiếu sự quan tâm, ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần và tinh thần của thương binh. Việc không thực hiện trách nhiệm chăm sóc có thể làm giảm niềm tin và uy tín của tổ chức hoặc cá nhân có trách nhiệm, gây ra sự chỉ trích từ công chúng và các cơ quan liên quan.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý, có thể là cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước được hậu quả do hành vi của mình gây ra, mong muốn hoặc có ý thức để mặc cho hậu quả đó xảy ra.
3.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này là chủ thể đặc biệt, chỉ những người được quy định tại Điều 392 Bộ luật Hình sự mới có thể thực hiện tội phạm, bao gồm:
“Điều 392. Những người phải chịu trách nhiệm hình sự về các tội xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm của quân nhân
1. Quân nhân tại ngũ, công nhân, viên chức quốc phòng.
2. Quân nhân dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện.
3. Dân quân, tự vệ trong thời gian phối thuộc với quân đội trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu.
4. Công dân được trưng tập vào phục vụ trong quân đội.”
Ngoài ra, người phạm tội phải đáp ứng đủ điều kiện về tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có đầy đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự, theo Điều 12 Bộ luật Hình sự, chủ thể của tội cố ý bỏ thương binh, tử sỹ hoặc không chăm sóc, cứu chữa thương binh là người từ đủ 16 tuổi trở lên.
Trân trọng./.