1. Giải thích từ ngữ
Vi phạm quy định về sử dụng người lao động dưới 16 tuổi được hiểu là hành vi tuyển dụng, thuê mướn, hoặc giao công việc cho người chưa đủ 16 tuổi làm việc, bao gồm cả các công việc không được phép thực hiện bởi trẻ em dưới độ tuổi này.
2. Tội danh
“Điều 296. Tội vi phạm quy định về sử dụng người lao động dưới 16 tuổi
1. Người nào sử dụng người lao động dưới 16 tuổi làm công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với chất độc hại theo danh mục mà Nhà nước quy định thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 31% đến 60%.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Phạm tội 02 lần trở lên;
b) Làm chết người;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
d) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:
a) Làm chết 02 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 122% trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Tội này xâm phạm đến quyền lợi của trẻ em dưới 16 tuổi trong quan hệ lao động. Trẻ em dưới độ tuổi này cần được bảo vệ đặc biệt về sức khỏe, học tập và sự phát triển toàn diện. Việc sử dụng lao động trẻ em dưới 16 tuổi không chỉ vi phạm các quy định pháp luật mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền được giáo dục, vui chơi và phát triển thể chất, tinh thần của các em.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi phạm tội:
- Sử dụng lao động trẻ em dưới 16 tuổi: Đây là hành vi tuyển dụng, sử dụng người dưới 16 tuổi vào làm việc, bất kể công việc đó là gì. Việc sử dụng lao động trẻ em ở độ tuổi này vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi trẻ em.
- Sử dụng lao động trẻ em trong các công việc bị cấm: Đối với trẻ em dưới 16 tuổi, pháp luật quy định cụ thể các công việc không được phép thực hiện, như các công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các yếu tố có hại (hóa chất, chất độc hại, môi trường làm việc khắc nghiệt). Sử dụng trẻ em vào các công việc này là hành vi phạm pháp nghiêm trọng.
Hậu quả:
- Gây ảnh hưởng đến sức khỏe, thể chất và tinh thần của trẻ em: Trẻ em dưới 16 tuổi chưa phát triển hoàn thiện về thể chất và tinh thần, nên việc lao động có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng.
- Gây thiệt hại về quyền lợi học tập và phát triển: Việc sử dụng lao động trẻ em làm ảnh hưởng đến quá trình học tập và sự phát triển bình thường của trẻ, gây ra những hệ quả lâu dài.
Mối quan hệ nhân quả: Phải chứng minh rằng hành vi sử dụng lao động trẻ em dưới 16 tuổi đã gây ra những hậu quả cụ thể như tổn hại đến sức khỏe, quyền lợi học tập và phát triển của các em.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Lỗi cố ý:
- Cố ý trực tiếp: Người phạm tội biết rõ hành vi sử dụng lao động dưới 16 tuổi là vi phạm pháp luật nhưng vẫn thực hiện do lợi ích kinh tế hoặc lý do khác. Họ nhận thức được hậu quả có thể xảy ra nhưng vẫn mong muốn hoặc chấp nhận.
- Cố ý gián tiếp: Người phạm tội không mong muốn hậu quả xảy ra nhưng nhận thức được rằng hậu quả có thể xảy ra và vẫn thực hiện hành vi.
Động cơ: Thường xuất phát từ nhu cầu sử dụng lao động rẻ tiền, dễ sai khiến hoặc do thiếu kiến thức pháp luật và coi nhẹ quyền lợi của trẻ em.
3.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm là cá nhân hoặc tổ chức có hành vi tuyển dụng, sử dụng lao động trẻ em dưới 16 tuổi. Chủ thể phải là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, tức là phải từ đủ 16 tuổi trở lên và có khả năng nhận thức cũng như điều khiển hành vi của mình.
Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự: Người phạm tội phải từ đủ 16 tuổi trở lên. Đối với tổ chức, tổ chức đó sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Trân trọng./.