1. Giải thích từ ngữ
Mua chuộc hoặc cưỡng ép người khác trong việc khai báo, cung cấp tài liệu được hiểu là hành vi mua chuộc hoặc cưỡng ép người làm chứng, người bị hại, đương sự trong các vụ án hình sự, hành chính, dân sự khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc không khai báo, không cung cấp tài liệu; mua chuộc hoặc cưỡng ép người giám định, người định giá tài sản kết luận gian dối, người phiên dịch, người dịch thuật dịch xuyên tạc.
2. Tội danh
“Điều 384. Tội mua chuộc hoặc cưỡng ép người khác trong việc khai báo, cung cấp tài liệu
1. Người nào mua chuộc hoặc cưỡng ép người làm chứng, người bị hại, đương sự trong các vụ án hình sự, hành chính, dân sự khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc không khai báo, không cung cấp tài liệu; mua chuộc hoặc cưỡng ép người giám định, người định giá tài sản kết luận gian dối, người phiên dịch, người dịch thuật dịch xuyên tạc, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn nguy hiểm khác;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Dẫn đến việc giải quyết vụ án, vụ việc bị sai lệch.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Tội phạm tội mua chuộc hoặc cưỡng ép người khác trong việc khai báo, cung cấp tài liệu xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của các cơ quan tiến hành tố tụng.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Mặt khách quan của tội này thể hiện qua các hành vi sau:
- Mua chuộc người khác: Đây là hành vi dùng tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác để lôi kéo, dụ dỗ người khác thực hiện hoặc không thực hiện việc khai báo, cung cấp tài liệu theo yêu cầu của cơ quan tiến hành tố tụng. Hành vi này có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức, từ việc tặng quà, hứa hẹn lợi ích, cho đến việc cung cấp tiền bạc hoặc tài sản cụ thể.
- Cưỡng ép người khác: Hành vi cưỡng ép người khác trong việc khai báo hoặc cung cấp tài liệu được thực hiện bằng cách đe dọa, sử dụng vũ lực hoặc gây áp lực tinh thần, khiến người khác phải làm theo ý muốn của người cưỡng ép. Cưỡng ép có thể bao gồm đe dọa gây tổn hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản hoặc danh dự của người bị cưỡng ép hoặc người thân của họ.
Hậu quả: Hậu quả của hành vi mua chuộc hoặc cưỡng ép người khác trong việc khai báo, cung cấp tài liệu không phải là dấu hiệu bắt buộc để xác định tội phạm này. Tuy nhiên, hành vi này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như làm sai lệch kết quả điều tra, xét xử, gây khó khăn cho quá trình thực thi pháp luật và làm mất niềm tin vào hệ thống tư pháp.
Mối quan hệ nhân quả: Giữa hành vi mua chuộc hoặc cưỡng ép và việc khai báo, cung cấp tài liệu của người bị tác động phải tồn tại mối quan hệ nhân quả rõ ràng. Tức là, hành vi mua chuộc hoặc cưỡng ép phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc người khác thực hiện hoặc không thực hiện nghĩa vụ khai báo, cung cấp tài liệu theo yêu cầu của cơ quan tiến hành tố tụng.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm này được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, biết rõ hành vi mua chuộc hoặc cưỡng ép người khác trong việc khai báo, cung cấp tài liệu là vi phạm pháp luật nhưng vẫn cố ý thực hiện, nhằm mục đích đạt được lợi ích nào đó cho bản thân hoặc người khác.
Động cơ phạm tội thường xuất phát từ mong muốn ảnh hưởng đến quá trình tố tụng để đạt được lợi ích cá nhân hoặc bảo vệ quyền lợi của một bên nào đó trong vụ án. Ví dụ, người phạm tội có thể muốn làm sai lệch kết quả điều tra, bảo vệ người thân hoặc tránh hậu quả pháp lý bất lợi cho bản thân.
Mục đích của người phạm tội là làm cho người khác thực hiện hoặc không thực hiện việc khai báo, cung cấp tài liệu theo yêu cầu của cơ quan tiến hành tố tụng, từ đó ảnh hưởng đến quá trình xử lý vụ án theo hướng có lợi cho họ hoặc người thân.
3.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này là bất kỳ người nào có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở lên. Chủ thể có thể là người có liên quan đến vụ án, người ngoài cuộc hoặc bất kỳ ai có ý đồ muốn thay đổi lời khai hoặc tài liệu của người khác nhằm đạt được mục đích cá nhân.
Trân trọng./.